KOPALNIA SOLI WIELICZKA. Odkrywając podziemny świat

Jest na naszej planecie wiele wspaniałych miejsc do odwiedzenia. Oczy skierowane na piaszczyste wydmy pustyni, zapierające dech w piersi łańcuchy górskie, piękne wybrzeża gdzie woda muska nie tylko stopy, ale i duszę człowieka. Warto jednak wśród tego wszystkiego spoglądnąć głębiej, do wnętrza ziemi. Czeka tam na człowieka zupełnie inny świat. Surowy, ciężki, czasami zabójczy. Dzięki rozwojowi udało nam się okiełznać również trudy schodzenia pod ziemię. Odkrywając to, co na co dzień ukryte dla oczu docieramy do perły schowanej tu, na naszej polskiej ziemi. Znanej od tysięcy lat, a zarazem nadal dla wielu nieodkrytej. Kopalnia soli Wieliczka.
Tekst Tomasza Zyguły

O początkach

Kopalnia soli w Wieliczce, to nie tylko kolejny obiekt wpisany do rejestru zabytków, pomnik historii, czy wpis na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. To nasze dobro narodowe, choć spora część rodaków nigdy go nie odwiedziła. Kopalnia soli powstała w miejscu, gdzie pierwotnie eksploatowano wypływy solanki od ok. 3 tysięcy lat p.n.e. Choć trudno to sobie wyobrazić w taki sposób pozyskiwano sól przez kilka tysięcy lat. Na przełomie XII i XIII wieku rozpoczęto drążenie studni. Nie jest do końca wiadome czy wypływy zmniejszyły swoją intensywność, czy rosnące zapotrzebowanie na sól zwiększyło apetyt wydobywczy. Możliwe, że jedno i drugie dało początki górniczej działalności w tym miejscu. Warto zaznaczyć, że sól w tym czasie była bardzo ceniona.

Wraz ze zwiększaniem wydobycia odkryto, że złoża zalegają dość płytko. Dodatkową ciekawostkę stanowi fakt, że w podobnym czasie postępowały również prace w innych miejscach. Najlepiej znaną jest późniejsza kopalnia Soli w Bochni, ale o niej rozpiszemy się innym razem. Szyby powstające w różnych miejscach rozpoczęły wspaniałą historię wielickiej kopalni, której wydobycie prowadzono aż do 1996 roku, a sama kopalnia uznana została w pewnym czasie za jedną z najwydajniejszych na świecie. Pracowały w niej przez lata ogromne ilości ludzi, czasami przypłacając to życiem. Przez lata wspomagano się również pracą koni, które w zasadzie żyły w kopalni.

Podziemny skarb

Kopalnia soli Wieliczka liczy łącznie dziewięć poziomów z kilometrami szybów, chodników i komór. Nie wszystkie można dzisiaj zwiedzać, jednak te które ulokowane są na ścieżkach dostępnych dla turystów są bardzo okazałe. Najpiękniejsze komory jak np. odkryta dopiero w drugiej połowie XIX w. Grota Kryształowa są zamknięte dla turystów. Zgodę na jej zwiedzenie mogą uzyskać jedynie specjaliści po otrzymaniu zezwolenia Zarządu kopalni. Najwspanialsze groty znajdują się na głębokości 70-114 m pomiędzy poziomami I i IIn. Wielkie kryształy wzbudzają zachwyt, niestety zabójczy jest dla nich nadmiar wilgoci. Więcej o właściwościach soli, a precyzyjniej Halitu możecie przeczytać w jednym z naszych wpisów w dziale Minerały. Dla turystów dostępne są jednak różne trasy na terenie kopalni. Główna podziemna trasa powstała pod koniec XVIII wieku i liczy kilka kilometrów długości, sporo schodów i przejazdy windami. Nadaje się dla starszych i młodszych dzieci, jednak turyści na wózkach inwalidzkich nie będą mieli możliwości zwiedzenia całej kopalni. Trasa ciągnie się na różnych poziomach przez dwadzieścia komór, w tym jedna z najbardziej okazałych i znanych, gdzie mieści się Kaplica Św. Kingi. Ma ona wielkość ok 54 x 18 x 12 metrów i ukazuje ogrom tego miejsca. Momentami można się poczuć jak Tolkienowskie krasnale w Morii. Tak jest między innymi w Komorze Weimar, czy Komorze Stanisława Staszica.

Cennik na dzień dzisiejszy wygląda następująco: Trasa Turystyczna (9-17): ◽ Bilet normalny: 86 pln ◽ Bilet ulgowy: 68 pln ◽ Bilet ulgowy dla osób z niepełnosprawnościami: 68 zł ◽ Bilet rodzinny (2+2): 254 pln ◽ Bilet kontrolny do 4 r.ż: 0 pln Trasa Górnicza (9-15): ◽ Bilet normalny: 86 pln ◽ Bilet ulgowy: 68 pln ◽ Bilet rodzinny: (2+2) 254 pln. Śladami Legend (wybrane dni):  ◽ Bilet normalny: 111 pln ◽ Bilet ulgowy: 88 pln ◽ Bilet rodzinny: (2+2) 320 pln ◽ Bilet kontrolny do 4 r.ż: 0 pln. Pamiętać należy, że przejście  trwa ok 3 godzin, na końcu można coś zjeść lub napić się kawy (płatne osobno). Osobiście byłem bardzo zadowolony z wizyty w kopalni, choć dla kolekcjonera brak możliwości zobaczenia grot kryształowych wywołuje lekki niedosyt i smutek.

Mioceńskie Hality pozostają niewidoczne dla oka większości z nas, choć kto wie, może kiedyś uda się je jeszcze zobaczyć na żywo w naturalnym miejscu ich powstania. Więcej o geologicznej stronie kopalni opowiem przy okazji zaprezentowania niewielkiej wystawy okazów na trasie turystycznej w następnym wpisie. Zachęcam wszystkich do zwiedzania tego miejsca i podzielenia się wrażeniami. A może macie jakieś pomysły skąd chcielibyście następne relacje?? Piszcie śmiało i nie zapominajcie zapoznać się z pozostałymi wpisami #RealgarOnTour

Tomasz Zyguła
realgarblog.com

Poznaj nasze reportaże z wizyt w muzeach:

Muzeum bursztynu w Jarosławcu

Pierwsza sekcja tematyczna zrobiła na nas o tyle wrażenie, że gdzie nie rzucić okiem tam działo się coś ciekawego. Rekonstrukcja lasu jest niesamowita – z sufitu wisiały pseudostalaktyty żywicy, tu i tam „porastała” tropikalna roślinność, nawet słychać było odgłosy drzew czy zwierząt… ← Czytaj więcej

Muzeum Agatów w Rudnie

Godziny, a nawet dni spędzone u podnóża Zamku Tenczyn, najpierw na praktykach studenckich, potem na ambitnych poszukiwaniach minerałów, a czasem również na luźnych wyskokach po pracy na hałdę czy niedzielny wypad na „kamienie” z rodziną. Wszystko za sprawą „skarbów tej ziemi”, czyli agatów, które właśnie tutaj występują… ← Czytaj więcej

Muzeum w Żarkach. Wystawa amonitów

Na pierwszy rzut oka mnogość okazów robi wrażenie. Bogate zbiory rozmieszczone są w podświetlanych i opisanych gablotach. Liczba prezentowanych okazów jest ogromna i niejeden kolekcjoner skamieniałości… ← Czytaj więcej

Muzeum Nauk o Ziemi na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach

Muzeum dysponuje siedemnastoma wystawami stałymi oraz licznymi wystawami czasowymi. Jest to ponad 1500 okazów minerałów i 1200 skamieniałości. Wszystkie… ← Czytaj więcej