LABRADORITE – Minerał Labrador

Labrador (eng. Labradorite, ros. Лабрадорит) to minerał krzemianowy szeregu plagioklazu – odmiana anortytu o wzorze (Ca,Na)[(Al,Si)₄O₈] (Glinokrzemian wapnia i sodu).

Labrador w labradorycie
Poch.: Dobryn, Ukraina
Kol. Piotr Zając

Nazwa labrador pochodzi od wschodniego wybrzeża półwyspu Labrador, gdzie znajdują się jedne z największych złóż tego minerału. Został on po raz pierwszy opisany w 1780 roku przez Wernera. Nazwa labrador jest często mylnie używana w stosunku do labradorytu, czyli skały zbudowanej z minerału labradoru.

Labradoryt
Poch.: Kam. spektrolitu Ylämaa, Południowa Karelia, Finlandia
Okaz prezentowany był na wystawie Międzynarodowej Giełdy Biżuterii i Minerałów UE Kraków w 2018 roku

L. charakteryzuje się właściwościami takimi jak inne minerały grupy plagioklazów. Jego twardość to 6-6.5 w skali Mohsa, gęstość ok. 2.7 g/dm³. Posiada białą rysę, przełam nierówny, muszlowy, szklisty bądź perłowy połysk. Jest kruchy. Łupliwość doskonała (wg 001) i bardzo dobra (wg 010).

Labradoryt
Poch.: Norcross, Bokonaky, Maniry, Madagaskar
Kol. Piotr Zając

Najczęściej występuje w postaci średnio lub grubioziarnistych kryształów o masywnym, wrosłym charakterze. Zwykle odznaczają się one niemal czarną barwą lub rzadziej ciemnobrązową, ciemnozieloną, żółtą, a nawet bywają bezbarwne. Krystalizują w formie słupków lub tabliczek (rzadko dobrze wykształcone) często występując w formie zbliźniaczeń karlsbadzkich, baweńskich, albitowych, peryklinowych, manebachskich.

Labradoryt
Poch.: Atsimo, Andrefana, Tuléar, Madagaskar
Okaz prezentowany był na Międzynarodowej Giełdzie Biżuterii i Minerałów UE Kraków w 2018 roku

L. jest znany przede wszystkim z powodu szczególnej cechy – intensywnej gry barw i migotliwości. Jest to rodzajiryzacji-schilerescencji w tym wypadku zwanej labradoryzacją lub labradorescencją. Ta charakterystyczna cecha labradoru widoczna jest jako efekt świetlny  barw niebieskich, fioletowych, złocistych, zielonych i niekiedy czerwonych. Powstaje ona w wyniku interferencji światła odbitego od drobnych zbliźniaczeń labradoru, a także blaszek i igiełek ilmenitu, magnetytu, rutylu, hematytu i tytanitu rozmieszczonych wzdłuż płaszczyzn łupliwości. Okazy labradoru o wyjątkowo intensywnej labradoryzacji zwane są spektrolitem lub kamieniem zorzy polarnej.

Labradoryzacja

L. występuje w maficznych skałach magmowych, gabroidach, a także w skałach metamorficznych zmienionych regionalnie. Bywa składnikiem okruchowych skał osadowych. Współwystępuje z magnetytem, ilmenitem, biotytem, amfibolami, piroksenem i oliwinami.

L. wykorzystywany jest przede wszystkim w jubilerstwie, rzeźbiarstwie i przemyśle ceramicznym. Służy do produkcji materiałów ogniotrwałych, a także bywa materiałem okładzinowym. W jubilerstwie okazy labradoru szlifuje się w formie płytek, kaboszonów (okazy o wysokiej labradoryzacji) i fasetkowo (przy braku labradoryzacji).

Pająk wykonany z labradorytu
Rzeźba prezentowana była na wystawie Międzynarodowej Giełdy Biżuterii i Minerałów UE Kraków w 2018 roku

Najpiękniejsze okazy labradoru pochodzą z Finlandii (Lammenpää), Madagaskaru (Ankafotia, Saririaka, Toamasina), Kanady (Nowa Fundlandia, Quebec), oraz z Rosji, Australii, Meksyku, USA, Ukrainiy itd.

W Polsce labrador występuje w okolicach góry Ślęży (Sobótka), Bożkowa, oraz Wolibórza na Dolnym Śląsku. Został również stwierdzony w wierceniach wykonanych w masywie anortozytowym (głębokość ponad 1 km) w Krzemiankach (Suwałki).

Piotr Zając
realgarblog.com