• Sylifikacja
    Dydaktyka,  Skamieniałości

    Sylifikacja

    Sylifikacja to proces, który polega na zastąpieniu pierwotnego szkieletu organizmu krzemionką (SiO2) lub wypełnieniu nią porów i pęknięć. Zjawisko to związane jest z diagenezą – czyli fizyczno-chemicznymi przemianami zachodzącymi w osadzie po jego zdeponowaniu, a przed ostateczną lityfikacją. Przykładem może być zastąpienie pierwotnie kalcytowej skorupy organizmu krzemionką w postaci skrytokrystalicznego chalcedonu, krystalicznego kwarcu (SiO₂) lub bezpostaciowego opalu (SiO2 x 2H2O). Do organizmów ulegających temu procesowi należą np. belemnity i małże. Jednymi z najciekawszych przykładów są okazy z Australii, zbudowane z opalu szlachetnego. Wyjątkowo rzadko procesowi sylifikacji mogą ulec również kości – znane są m.in. kości zagatyzowane (agat, wielobarwna odmiana chalcedonu o charakterystycznej wstęgowej budowie) oraz zopalizowane. Jak powstało skamieniałe drewno?…

  • Piaskowiec arkozowy
    Dydaktyka

    Arkoza kwaczalska

    Arkoza (piaskowiec arkozowy, piaskowiec skaleniowy) to okruchowa skała osadowa stanowiąca odmianę piaskowca zasobnego w skalenie. W takim piaskowcu obok dominujących w jego budowie ziaren kwarcu, znajdują się ziarna skaleni w ilości powyżej 20%. Podział osadów klastycznych w zależności od stosunku ilościowego składników mineralnych (kwarcu, skalenia itd.)(Książkiewicz 1968). Arkozy powstają w środowisku lądowym, w warunkach klimatu suchego lub zimnego. Na największą skalę powstają na przedpolu świeżo wypiętrzonych masywów górskich, w procesie wietrzenia granitów lub gnejsów. Tworzeniu arkoz sprzyja krótki transport, gdyż w czasie dłuższego transportu skalenie mogą ulec roztarciu i rozkładowi (Książkiewicz 1968). Piaskowiec arkozowy – arkoza kwaczalska w wąwozie Gródek. Kwiecień 2021 roku Arkoza kwaczalska Główne i najbardziej typowe odsłonięcie…