-
RZADKIE I NIEZBĘDNE. O zastosowaniach niektórych metali ziem rzadkich
Trzy literki kształtujące naszą rzeczywistości: REE – Metale ziem rzadkich są kluczowe w nowoczesnych technologiach. Większość ludzi nie zdaje sobie sprawy, jak często z nich korzystamy i jak wyglądałby bez nich nasz świat. Rozwój technologii z zastosowaniem REE, który rozpoczął się od lat 60 XX wieku, przyczynił się do zwiększenia efektywności, oraz poprawy jakości naszego życia. Od tego czasu metale ziem rzadkich stanowią motor w rozwoju społeczeństw i gospodarek państw. Można tutaj chociażby przytoczyć słowa Prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa, który w ostatnich dniach odniósł się do surowców Ukrainy: Wniosek nasuwa się jeden. Kto nimi dysponuje, oraz ma kontrolę nad wydobyciem metali ziem rzadkich, ma władzę i dyktuje warunki. Metale…
-
INKLUZJE czyli o tym co w krysztale zamknięte
Inkluzje (inaczej wrostki) są to wszelkie ciała stałe, ciecze i gazy zamknięte wewnątrz minerału. Inkluzje mogą zostać uwięzione w przestrzeni krystalicznej w trakcie trwania krystalizacji, bądź dostają się do jej wnętrza już po jej ustaniu. Pojawienie się nieciągłości w minerale (spękań) umożliwia wniknięcie do jego wnętrza substancji. Po lewej: Rutyl w kwarcu, po prawej: dumortieryt w kwarcu Kolekcja i fotografia: B. Kajdas Inkluzje mogą być zarówno dostrzegalne gołym okiem (widoczne makroskopowo), bądź bywają tak drobne, że odróżniamy je wyłącznie przy pomocy badań mikroskopowych. W takich przypadkach mogą mieć wyraźny wpływ na cechy minerału „gospodarza” (np. różowe zabarwienie w kwarcu różowym spowodowane przez mikrowłókna dididumortierytu). Przyjmuje się, że żaden surowiec powstały w…
-
Minerały metamiktyczne
Minerały metamiktyczne (eng. metamict minerals) stanowią klasę minerałów amorficznych (bezpostaciowych) które początkowo były krystaliczne, a utraciły swoją strukturę krystaliczną na skutek uszkodzeń radiacyjnych z rozpadów promieniotwórczych. Degradacja struktury krystalicznej spowodowana jest obecnością w jej obrębie pierwiastków promieniotwórczych takich jak uran lub tor. Dobrymi przykładami faz metamiktycznych są: Allanit Cyrkon Gadolinit Fergusonit Rinkit Samarskit Toryt Tytanit Minerał metamiktyczny: Fergusonit-(Y). Skupienie wielkości ok. 8 mm. Okaz poch. z pegmatytu Skalnej Bramy w Szklarskiej Porębie (oś. Kasprowicza). Kol. Piotr Zając Pomimo że początkowo minerały metamiktyczne posiadały formę krystaliczną,
-
KOLEKCJA MINERAŁÓW PIOTRA ZAJĄCA. NOWOŚCI 2019 cz. 2
Planowałem napisać, że tym wpisem zrobimy sobie małą przerwę od relacji z Sudeckiego Festiwalu Minerałów, ale ciężko mówić o przerwie gdy minęło prawie trzy tygodnie od ostatniego wpisu. Trochę mi zeszło, ale tylko dlatego, że okazów jest dużo i nieco bardziej zaangażowałem się w przygotowanie zestawienia. Jedynie żałuję, że tym razem nie zamieściłem żadnych filmów, ale na pewno postaram się to nadrobić przy okazji części trzeciej 🙂 Tarnowicyt Poch.: Kop. Trzebionka, Trzebinia, Małopolskie, Polska Ten ląduje jako pierwszy do zestawienia. Mały ale wariat 🙂 Dla nieobeznanych w temacie, tarnowicyt to aragonit zawierający domieszki ołowiu (aragonit ołowionośny). Okaz z wymiany kolekcjonerskiej Kowelin Poch.: KGHM ZG Lubin, Dolnośląskie, Polska Taki zgład w…
-
SUDETY – Po dwóch stronach granicy. Cz. 1
W czerwcu 2014 roku, z grupą przyjaciół wybraliśmy się na geoturystyczną wycieczkę po rejonie Sudetów. Naszym celem było oczywiście zdobycie nowych okazów do kolekcji i poznanie wcześniej nam nieznanych miejsc. Wpis nosi nazwę „Po dwóch stronach granicy” ponieważ odwiedziliśmy zarówno polskie jak i czeskie lokalizacje. Muszę przyznać że była to jedna z najintensywniejszych i zarazem najciekawszych wypraw terenowych – dzięki dobremu przygotowaniu udało nam się zrobić wiele miejscówek. Oczywiście okazy też były zacne, o czym przekonacie się czytając relację 🙂 JEGŁOWA. Dolnośląskie, Polska Naszym pierwszym punktem wycieczki była Kopalnia Łupka Kwarcytowego Jegłowa: Miejsce znane przede wszystkim z występowania dużych ilości kryształu górskiego. Pojedyncze, automorficzne kwarce bez trudu można znaleźć w…
